نام علمی: Mesonychoteuthis hamiltoni
اسامی عمومی: Colossal squid ( اسکوئید مهیب )
اسکوئید قطب جنوب Antarctic squid اسکوئید غول پیکر کرانچ giant cranch squid
خانواده: Cranchiidae
اسکوئید مهیب / Colossal squid / Mesonychoteuthis hamiltoni
زیستگاه اصلی : گستره زیستی اش از قطب جنوب، هزاران کیلومتر به سوی شمال و به سمت جنوب آمریکای جنوبی، جنوب آفریقای جنوبی و جنوبی ترین نقطه نیوزیلند امتداد یافته است.
طول بدن: 12 تا 14 متر (بزرگترین جانور بی مهره شناخته شده جهان است.)
وضعیت بدنی: برخلاف
اسکوئید غول پیکر که بر روی بازوانش فقط ردیفی از مکنده ها را با دندان های ریز دارد، بازوان اسکوئید مهیب به قلابهای تیزی هم مجهز هستند. برخی از این قلاب ها چرخانند و برخی دارای سه نوک تیز می باشند. بدن این جانور هم پهن تر و نیرومندتر و البته سنگین تر است. اگرچه دنباله اسکوئید مهیب از
اسکوئید غول پیکر بلند تر است اما طول بازوانش کوتاهتر هستند. اسکوئید مهیب بزرگترین پوزه را در میان اسکوئیدها دارد. دیگر اینکه اسکوئید مهیب در میان تمام جانوران، صاحب بزرگترین چشم است. برای مثال چشم لاشه یک اسکوئید مهیب که نسبتاً متلاشی هم شده بود، 27 سانتیمتر اندازه گیری شد.
وضعیت زندگی: درباره زندگی این جانور اطلاعات زیادی در دست نیست. با توجه به اینکه پوزه اسکوئید مهیب را در شکم نهنگ اسپرم یافته اند، چنین به نظر می رسد که بالغین حتی به اعماق 2.2 کیلومتری اقیانوس هم رخنه می کنند اما نابالغین تنها تا عمق 1 کیلومتری فرو می روند.
شکار و تغذیه: اسکوئید مهیب از نوعی کرم دریایی با نام " کرم خدنگ arrow worms " ، نوعی ماهی درشت جثه به نام " دندان ماهی پاتاگونیا Patagonian toothfish " و نیز سایر اسکوئیدهای اعماق تغذیه می کند. با این حال این موجود عظیم الجثه تنها به 30 گرم غذا در روز نیاز دارد چرا که سرعت سوخت و ساز بدنش کند است.
آنچه زندگیشان را تهدید می کند: جالب است بدانید که بسیاری از نهنگ های اسپرم، خراشیدگی ها و زخم هایی را بر پشت دارند که به نظر می رسد اثر قلاب های اسکوئید مهیب باشد. در حقیقت اسکوئیدهای مهیب بخش عمده ای از غذای نهنگ های اسپرم قطب جنوب را تشکیل می دهند. 14 درصد از پوزه های اسکوئیدها که در شکم نهنگ های اسپرم یافت شده اند متعلق به اسکوئیدهای مهیب بوده اند. البته اسکوئیدهای مهیب دشمنان دیگری هم دارند. آنها توسط نهنگ های پوزه دار beaked whales ، نهنگ های خلبان pilot whales ، فیل های دریایی جنوب southern elephant seals ، کوسه های خواب رونده sleeper sharks و مرغان دریایی آلباتراس albatrosses هم شکار می شوند.
تولید مثل: محققان بر این باورند که اسکوئیدهای مهیب تک جنسی هستند و ماده های بالغ جثه ای به مراتب درشت تر از نرهای بالغ دارند. هنوز کسی نحوه تولید مثل اسکوئیدها را مشاهده نکرده است اما می توان از روی آناتومی بدن این جانوران، پاره ای اطلاعات در این خصوص به دست آورد. از آنجایی که اسکوئیدها توسط یکی از بازوانشان اسپرم را به بدن جنس ماده منتقل می کنند و اسکوئید مهیب فاقد این اندام است، احتمالاً اسکوئید مهیب از آلت تناسلی اش برای این منظور بهره می برد و به این وسیله می تواند بطور مستقیم اسپرم را در بدن ماده جای دهد.
خط زمان:
سال 1925: برای اولین بار کشف شد. البته فقط دو بازوی این جانور را از شکم یک
نهنگ اسپرم خارج کردند.
سال 1981: یک ماهیگیر روسی در دریای راس Ross sea خارج از سواحل قطب جنوب یک اسکوئید عظیم الجثه را به تور انداخت که طول بدنش به 4 متر می رسید. بعدها مشخص شد که یک اسکوئید مهیب ماده نابالغ است.
سال 2003: یک نمونه کامل از یک ماده نابالغ در نزدیکی سطح آب دیده شد که طول بدنش 6 متر و دنباله اش 2.5 متر بود.
سال 2005: نمونه ای در اعماق 1625 متری شکار شد درحالیکه مشغول صید دندان ماهی در آبهای لانگ لاین در جنوب جزیره جرجیا بودند. اگرچه دنباله این نمونه به مقصد نرسید اما چنین برآورد می شود که دنباله اش بیشتر از 2.5 متر بوده است. بازوانش 230 سانتیمتر درازی داشتند. به نظر می رسد که وزن جانور بین 150 تا 200 کیلوگرم بوده است.
سال 2007: بزرگترین نمونه توسط یک کشتی ماهیگیری نیوزیلندی در خارج از آبهای قطب جنوب صید شد. چنین تخمین زدند که طول بدنش 10 متر و وزنش 450 کیلوگرم است. اسکوئید برای مطالعات بعدی به نیوزیلند برده شد. بر طبق محاسبات بعدی وزن دقیقش 495 کیلوگرم اعلام شد اما طولش تنها 4.2 متر بود چرا که بازوانش جمع شده بودند. این لاشه هم اکنون در موزه نیوزیلند نگهداری می شود. از جمله مشخصات دیگر لاشه می توان به این موارد اشاره کرد: پوزه جانور به مراتب از پوزه ای که از داخل شکم
نهنگ اسپرم خارج کردند، کوچکتر است که نشان می دهد آن گونه نسبت به گونه صید شده به مراتب بزرگتر بوده است. پهنای چشم جانور 27 سانتیمتر است که بزرگترین چشم را در بین حیوانات داراست. با توجه به اینکه لاشه نسبتاً متلاشی شده، می توان به این نتیجه رسید که اگر جانور زنده بود، قطر چشمش به حدود 30 تا 40 سانتیمتر می رسید. ضمناً قطر عدسی های چشم ها هم 12 سانتیمتر گزارش شده است. نتیجه اندوسکوپی جانور هم نشان داد که این اسکوئید مهیب ماده حامل هزاران تخم بوده است.
برگرفته از:
کد:
http://en.wikipedia.org/wiki/Colossal_squid
ندا آریانیا / Monday 4 June 2012