امتیاز موضوع:
  • 0 رأی - میانگین امتیازات: 0

[-]
کلمات کلیدی
amphibians دوزیستان

دوزیستان Amphibians
03-11-2013، 11:05 AM,
#1
دوزیستان Amphibians
دوزیستان اولین مهره دارانی هستند که بر روی زمین زندگی می کرده اند. پیدایی آنها به 370 میلیون سال پیش و به دریاها و اقیانوس ها بازمی گردد. امروزه نیز دوزیستان، بیشتر اوقات خویش را همچنان درون آب می گذرانند. حتی برخی همچنان درون آب جفت گیری و تخم گذاری می کنند. نوزادان نیز درون آب به دنیا می آیند و دارای باله های دمی و دستگاه تنفس مخصوصی موسوم به آبشش هستند. رفته رفته که رشد می کنند، آبشش ها جای خود را به شش ها می دهند و می توانند بر روی خشکی نیز زندگی کنند. برخی از آنها مانند سمندر لجن زی، تمام عمر را درون آب به سر می برند و آبشش خود را حفظ می کنند.




امروزه نزدیک به 4350 گونه از دوزیستان وجود دارد، اما از آنجا که همواره گونه هایی جدید به ویژه در مناطق استوایی در حال کشف است، احتمال می رود تعداد آنها بیش از 5000 گونه باشد. تقریبا" تمام دوزیستان اولیه، ویژگی هایی شبیه به ماهی ها داشته اند. آنها به طور کامل یا به طور عمده جانورانی آب زی بوده اند و از ماهی ها تغذیه می کرده اند. تنها معدودی از این دوزیستان عبارتند از: سمندرها و سمندرهای کوچک، قورباغه ها و وزغ ها. البته گروه دیگری نیز وجود دارد که شمارشان اندک است. این گروه، موجوداتی بدون دست و پا با بدنی دراز، موسوم به سیسیلین هستند که بیشتر شبیه به کرم های خاکی اند.




سمندرها از جدیدترین گروه دوزیستان هستند که بیشترین شباهت را به ماهی ها دارند و معمولا" بدنی دراز دارند و چهار دست و پا هستند. درون آب با حرکات سینوسی شنا می کنند. سمندرهای نوزاد و بالغ در این ویژگی تا حدی به یکدیگر شباهت دارند و سمندرهای بالغ نیز برخی از خصلت های نوزادان را بارها اختیار می کنند. اگر چه ظاهرا" شبیه به مارمولک ها و سوسماران کوچک هستند، اما بدنشان بدون فلس است و روزنه بیرونی گوش ندارند. قورباغه ها و وزغ ها بدنی بسیار کوتاه تر از سمندرها دارند و بی دم هستند. پاهای عقبی، خوش بنیه اند و برای جهیدن روی زمین و شنا درون آب بسیار مناسب اند. سیسیلین ها که شبیه به کرم هستند، درون حفره های زمینی زندگی می کنند و سازگاری بسیار بالایی برای چنین زندگی ای دارند؛ جمجمه آنها سخت و استخوانی است و دارای هیچ اندامی نیستند. آنها را به ندرت می توان بر روی زمین مشاهده کرد.




هنگامی که به دوزیستان بعنوان یک گروه جانوری می نگریم، طیف جالب توجهی از روش های حرکتی را در آنان مشاهده می کنیم؛ برخی، شباهت بسیاری با ماهی ها دارند و برخی دیگر رفتارهایی متناسب با زندگی زمینی از خود نشان می دهند. سمندرها دو شکل عمده برای راه رفتن دارند: هنگامی که با عجله حرکت می کنند، حرکات آنان بسیار شبیه به رفتارشان درون آب است. بدن به شکل سینوسی می لولد و اندام ها حرکات ناچیزی دارند. اما هنگامی که به آهستگی حرک می کنند، بدن از روی زمین بلند می شود و چهار پای آنان، وزنشان را تحمل می کند و در این حالت، شباهت بیشتری به مهره داران چهارپا دارند.




قورباغه ها و وزغ ها که دم شنای خود را از دست داده اند، ویژگی های کاملا" متمایزی دارند. ضربات نیرومند و هم زمان پاهای عقبی برای شنای درون آب و جست و خیز روی زمین کاربرد دارد. هر دو گروه قورباغه ها و وزغ ها، توانایی راه رفتن نیز دارند. برخی از این دو گروه حتی قادر به بالارفتن از درختان هستند. قورباغه ها غالبا" طی چندین مرحله به بلوغ می رسند. مدت زمانی که هر دوره به طول می انجامد، در گونه های مختلف تفاوت دارد و از 24 ساعت تا چندین هفته در نوسان است. تخم ریزی معمولا" درون آب انجام می گیرد و این تخم ها، غشایی محافظ و ژلاتینی در اطرافشان دارند. بچه قورباغه ها که سر از تخم بیرون می آورند، دارای دم هستند و در بیشتر گونه ها، مجهز به آبشش می باشند. رفته رفته که بچه قورباغه ها بزرگ می شوند، پاها و شش ها ظاهر می شوند و آبشش ها از میان می روند. هنگامی که این بچه قورباغه ها تقریبا" شبیه به حیوانات بالغ می شوند، دمشان را نیز از دست می دهند. اما رشد همه قورباغه ها تابع این مراحل نیست. برخی از آنها، تخم ها را درون بدن می پرورانند.




همان طور که اشکال حرکت در دوزیستان، ملغمه شگفت انگیزی از خصلت های آبی و خاکی است، تنفس این گروه از جانوران نیز از ساز و کار حیرت انگیزی برخوردار است. برخی از دوزیستان آبشش دارند که یا از بیرون قابل مشاهده است یا زیر پرده ای از پوست مخفی است. در هر دو حالت، منشاء آبشش ها از پوست بیرونی است و هم پایه آبشش داخلی ماهی ها نیست. آبشش برای تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن، خواه در دوزیستان نوزاد یا بالغ، در زمان فرو رفتن درون آب استفاده می شود. این گروه از جانوران هنگامی که روی زمین هستند برای تنفس کردن از ساز و کار متفاوتی بهره می گیرند. بسیاری از آنها درارای شش هستند و فرایند دم و بازدم را از طریق آن انجام می دهند.




دوزیستان در شمار مهره داران خون سرد قرار دارند و قادر به تنظیم دمای بدن خود نیستند. برخی برای گرم شدن در آفتاب قرار می گیرند و برای خنک شدن به درون آب می روند. اگر چه بیشترشان دارای شش هستند، اما اکسیژن مورد نیازشان را غالبا" از طریق پوست که فلس دار نیست و دائم باید مرطوب نگهش دارند، تأمین می کنند. دوزیستان نیز مانند خزندگان، توازن انرژی کاملا" متفاوتی در قیاس با پرندگان و پستانداران دارند. دو گروه اخیر همواره دمای بالایی ( بین 36 تا 42 درجه سانتی گراد ) در خود تولید می کنند. اما دوزیستان و خزندگان، دمای بدنشان در حد محیطی است که درون آن زندگی می کنند.




در بسیاری از دوزیستان، نرها و ماده ها ظاهر متفاوتی دارند. در گونه های زیادی از قورباغه ها و وزغ ها، نرها پیش از ماده ها داخل آب می روند و ماده ها را با صدایی بلند که مختص گونه خویش است، فرا می خوانند.




بسیاری از دوزیستان، رنگ ها و نقوش فوق العاده درخشانی دارند که غالبا" به صیادان احتمالی، هشدار می دهد که پوست این موجودات، ترشحات زننده و بدمزه ای دارد. این امر موجب رنجش شدید پستاندارن می شود. حتی برخی از این دوزیستان، زهرآگین هستند و حمله به آنها یا خوردنشان منجر به مرگ می شود. نمونه ای جالب توجه از ترفند های مختلف این جانوران برای دفع دشمن، گونه ای از قورباغه هاست که در پشت خود نقشی شبیه به یک جفت چشم دارد و در صورت حمله، این چشم ها را در معرض دید قرار می دهد تا مهاجم به خیال این که با حیوانی بزرگتر روبه روست، فریب بخورد.



برگرفته از:

The Encyclopedia Of Animals ( به کوشش علی فاطمیان )
[تصویر:  1381817162.gif]
___________________________________________________________
[تصویر:  star.gif] قوانین سایت رازبقا
[تصویر:  star.gif] قابل توجه نویسندگان، مولفین و مترجمین انجمن
___________________________________________________________
emoticon-object-040 وب سایت رازبقــــــــا یک دانشنامه آزاد است با موضوع جانوران، گیـــــاهان، طبیعت و محیط زیست و پروفایل های اطلاعاتی این وب سایت توسط اعضای آن گردآوری و ترجمه شده اند، پس به پاس تلاششــــــان اگر قصد استفاده از مطالب را در پایگاه خود داشتید، ذکر منبع و درج لینک را فراموش نفرمایید. افراد خاطی بر اساس قانون جرائم رایــــــانه ای با "پیگرد قانونی" مواجه خواهند شد.
پاسخ
 سپاس شده توسط farhad-2007


موضوعات مرتبط با این موضوع...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
Question پرسش های متفرقه درباره دوزیستان و درخواست راهنمایی Neda Ariania 2 6,789 11-02-2015، 06:29 PM
آخرین ارسال: Neda Ariania



کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع: 1 مهمان