امتیاز موضوع:
  • 0 رأی - میانگین امتیازات: 0

[-]
کلمات کلیدی
palustris mugger گاندو crocodylus

گاندو / Mugger / Crocodylus palustris
21-09-2016، 10:59 AM,
#16
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris
علم جانور شناسی و بررسی علمی دقیق گونه ها، علمی جدید است که تاریخ آن به یک قرن هم نمی رسد. گذشته از این مطالعات، ردپای گزارش تمساح را می توان در متون جغرافی و حیوان شناسی قدیمی هم پیدا کرد: تمساح که نامی عربی با ریشه ای مصری است، در زبان فارسی کلاسیک، نهنگ خوانده می شده: "دلیری و بی باکی عقاب در هوا، نهنگ در آب و شیر در بیشه است. نهنگ در خشکی بسیار ذلیل است". این متن که نخستین اشاره به تمساح یا نهنگ در تألیفات دوره اسلامی است را جاحظ بصری در کتاب "الحیوان" خود در حدود 1200 سال پیش نوشته. منظور جاحظ بصری در کتاب "الحیوان" از تمساح در این متن - مانند هرودوت در 2500 سال پیش - تمساح رود نیل است؛ چرا که تا آن زمان، گمان می رفت این جانور تنها در کشور مصر وجود دارد.

شهمردان بن ابی الخیر، 260 سال بعد برای نخستین بار در کتاب "نزهت نامه علائی" به وجود تمساح یا همان نهنگ در مکانی دیگر هم اشاره می کند؛ "جز در رود نیل و دریای هند نباشد". این نویسنده هم چون دیگران، احتمالا بر اساس دیده ها، شنیده ها و خوانده ها درباره این جانور نوشته؛ چرا که متن او هم از نظر علمی ایرادات بسیاری دارد؛ "پای بسیار دارد و نیک رود و سبک دود، ... دهانی فراخ ... و زبانی دراز و قوی دارد". در تعداد زیادی از این کتاب ها، نویسنده به شکل امروزی و کاملاً دقیق به این جانور نپرداخته و در بسیاری موارد از تخیل خود استفاده کرده است: "هر چه بخورد، قی می کند زیرا مسدودالدبر است".

درست است که در متون علمی کهن فارسی، مطالب پژوهشی زیادی درباره تمساح یا همان نهنگ وجود ندارد ولی این جانور در ادبیات ما حضور قدرتمندی داشته است. شاعران، نیرومندی، دلیری، جنگجویی و بی رحمی را همیشه با این جانور مثال زده اند. نمونه اش فردوسی که در بیتی از شاهنامه می گوید: "جهان را مخوان جز دلاور نهنگ / بخاید به دندان چو گیرد به چنگ". اما این تنها استفاده شاعران از این جانور نیست. زندگی نهنگ یا همان تمساح، در بعضی شعرها هم به طرز جالبی به کار گرفته شده. کشل شکار این جانور در این بیت از شعر خرقانی به خوبی مشخص است: "آن پیل مست انگیخته وز دست شسته آمیخته / با بحر دست آمیخته تمساح پیچان بینمش".





پایان

اصغر مبارکی (کارشناس خزندگان سازمان حفاظت محیط زیست)

همشهری ماه 
شماره 22
[تصویر:  1391440243.jpg]
پاسخ
 سپاس شده توسط behnam ، P@RSA ، Neda Ariania ، AlirezA M ، mehran


پیام‌های داخل این موضوع
گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط Neda Ariania - 05-11-2013، 10:15 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 19-06-2015، 11:46 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 19-06-2015، 11:52 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 21-06-2015، 11:01 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 23-06-2015، 11:16 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 24-06-2015، 10:11 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 25-06-2015، 01:07 PM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 27-06-2015، 11:34 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 29-06-2015، 12:06 PM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 03-07-2015، 10:20 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 27-07-2015، 03:14 PM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 30-08-2016، 10:57 AM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط behnam - 30-08-2016، 01:13 PM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 08-09-2016، 03:02 PM
RE: گاندو / Mugger / Crocodylus palustris - توسط shervin - 21-09-2016، 10:59 AM

موضوعات مرتبط با این موضوع...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  کروکودیل سیامی / Siamese crocodiles / Crocodylus siamensis behnam 0 3,444 27-08-2016، 09:23 PM
آخرین ارسال: behnam
  کروکدیل / crocodile / crocodylus Neda Ariania 0 3,513 23-11-2013، 09:34 AM
آخرین ارسال: Neda Ariania



کاربرانِ درحال بازدید از این موضوع: 1 مهمان