نام علمی: Ursus arctos
نام عمومی: brown bear (
خرس قهوه ای)
خانواده: Ursidae
خرس قهوه ای / brown bear / Ursus arctos
زیستگاه اصلی: یکی از گسترده ترین پراکندگی ها را دارا میباشد و در اکثر قسمت های آمریکای شمالی ، سیبری ،ارتفاعات آلپ در اروپا ، شمال آفریقا (کوه های اطلس ) ، بیابان گوبی در مغولستان ، کوه های هیمالیا و آسیای مرکزی ، آناتولی و کوه های البرز و زاگرس در ایران و کوه های قفقاز یافت می شوند.
وضعیت بدنی:خرس قهوه ای دارای جمجمه ای بزرگ و فک بسیار قوی است ، بینایی ضعیف است ولی حس بویایی و شنوایی بسیار بالایی دارد، دارای پنجه های بلند و قوی است که در کندن زمین و شکار و بالا رفتن از درختان به کمکش می آیند. دارای خزی ضخیم و پر تراکم است تا بتواند هوای سرد مناطق زیستش را متحمل شود . دم بسیار کوتاه است و 10 تا 12 سانتی متر طول دارد.
وزن:در برخی منابع تا 700 کیلوگرم برای برخی از زیر گونه های این گونه ذکر شده ولی به طور متوسط 300 تا 400 کیلوگرم وزن دارند.
طول بدن: 150-250 سانتی متر
ارتفاع: 70-153 سانتی متر
وضعیت زندگی: به طور کلی خرس ها را میتوان یک جانور همه فن حریف دانست ، کاملا مسلط به شنا ، صعود از درختان، فرصت طلب و حتی کوهپیماهایی بسیار مقاوم هستند و در نواحی که آرامش بر محیط ساکن است و دور از محیط های انسانی در روز فعالند ولی در مناطق با تعارض زیاد بین انسان و حیات وحش و پر خطر ، بیشتر شب ها فعالند . این گونه جانوری بسیار پرخور می باشد و در پاییز قبل از زمستان خوابی میتواند تا 40 کیلوگرم در روز غذا بخورد و در زمستانهای سخت خود را در مکانی امن به خواب عمیقی ببرد تا این دوره ی سخت طی شود . یکی از مهارتهای این گونه تخصص در ماهی گیری در فصل مهاجرت ماهی های آزاد است که به خوبی از این فرصت برای تغذیه استفاده می کند . معمولا گونه ای منفرد است و به تنهایی زندگی میکند و به جز مادر و توله ها و زمان های جفت گیری در بقیه مواقع از هم دیگر پرهیز می کنند و در صورت اختلاف بر سر قلمرو و همینطور غذا میتوانند تا سر حد مرگ بجنگند ولی بیشتر مواقع سعی در زندگی مسالمت آمیز در کنار یکدیگر با فاصله ای ایمن دارند. خرس های قهوه ای علارغم جثه ی بزرگشان میتوانند با سرعت 48 کیلومتر در ساعت بدوند و این نشان از قابلیت ها بسیار و انعطاف پذیری این گونه نسبت به شرایط دارد . در لیست سرخ iucn وضعیت حفاظتی گونه را حداقل نگرانی ذکر کرده است ولی برای برخی زیر گونه ها این وضعیت در مرز انقراض و یا آسیب پذیر ذکر شده است .
تغذیه: همه چیز خوار است ولی قسمت اعضم رژيم غذاییش را گیاهان و سبزیجات در طبیعت تامین می کند ولی از میوه، عسل، حشرات، بی مهرگان، مهره داران کوچک، مردار و علفخواران بزرگ جثه مانند گوزن را نیز شکار می کند.
تولید مثل: خرس ماده در 4 تا 8 سالگی و جنس نر در 5 تا 6 سالگی به سن بلوغ میرسد . فقط در فصل تولید مثل است که نر و ماده کنار هم قرار می گیرند و این هم فقط حداکثر 3 هفته دوام دارد . فحلی و آمادگی برای تولید مثل در ماده ها هر 3 تا 4 سال یکبار اتفاق می افتد و فقط دو تا سه هفته طول می کشد . جفت گیری در مه تا اوایل جولای اتفاق می افتد و در طول دوره ی زمستان خوابی تولد توله خرسها اتفاق می افتد . معمولا 2 توله و در موارد کمتر 3 توله به دنیا می ایند و این احتمالا به جثه و سن جنس ماده بستگی دارد ، یعنی هر چقدر جثه بزرگتر و سن بالا تر باشد تعداد توله ها بیشتر است. در هنگام تولد، توله کور ، بی دندان، بی مو و با 350-510 گرم وزن کاملا وابسته و نیازمند به مادر خود می باشد . تغذیه با شیر مادر میتواند تا اوایل تابستان ادامه داشته باشد و در این زمان وزنی معادل 7 تا 9 کیلوگرم دارند و بعد از آن شروع به تغذیه از مواد جامد مثل علف ها و سبزی های کوهستان می کنند. توله ها کاملا برای بقای در طبیعت و آموزش انواع مواردی که به زیستشان کمک می کند وابسته به مادرند ، مانند چه چیزی را کجا و چگونه میتوان یافت یا چه چیزی بیشتر ارزش خوردن دارد. توله ها تا 2.5 سال با مادر میمانند . به طور کلی مغز جنس ماده بخاطر آموزش توله ها توسعه یافته تر میباشد. جنس نر هیچ نقشی در پرورش توله ها ندارد . نرها در مواجه با توله ها ممکن است انها را بکشند و به ماده اسیب جدی بزنند.
طول عمر: به طور متوسط طول عمر در طبیعت 25 سال است، پیرترین خرس قهوه ای شکار شده 37 سال سن داشت و این در حالی است که در اسارت حتی میتوانند تا 50 سال عمر کنند.
برگرفته از :
کد:
http://animals.nationalgeographic.com/animals/mammals/brown-bear/
http://wwf.panda.org/about_our_earth/species/profiles/mammals/brown_bear2/
http://www.iucnredlist.org/details/41688/0
https://en.wikipedia.org/wiki/Brown_bear
photo : jpgshauntmax30.com
بهنام قربانی