راز بقا
اصول کلی در استفاده از داروهای گیاهی - نسخه‌ی قابل چاپ

+- راز بقا (http://www.raazebaghaa.org/forum)
+-- انجمن: گیاهان Plants (http://www.raazebaghaa.org/forum/forumdisplay.php?fid=5)
+--- انجمن: گیاهان دارویی (http://www.raazebaghaa.org/forum/forumdisplay.php?fid=414)
+--- موضوع: اصول کلی در استفاده از داروهای گیاهی (/showthread.php?tid=2424)

صفحه‌ها: 1 2


اصول کلی در استفاده از داروهای گیاهی - Neda Ariania - 07-09-2019

در این بخش با اصول کلی استفاده از داروهای گیاهی، اندازه ها و مقادیر، طرز تهیه و آماده کردن داروهای گیاهی و گیاهان دارویی آشنا می شویم.


توجه:

گیاهان مورد نظر می بایستی حتماً از عرضه کنندگان مطمئن تهیه گردند زیرا در غیر اینصورت ممکن است گیاهان تهیه شده، بطور صحیح محصول برداری، خشک، انبار و نگهداری نشده باشند. از مصرف این نوع گیاهان به هیچ وجه اثر درمانی مطلوب حاصل نخواهد شد.

از طرف دیگر می بایستی به دستور تهیه دارو که در نسخه ذکر شده، کاملاً توجه شود مثل (دم کرده، جوشانده، خیسانده و ...) زیرا این روش های تهیه با توجه به مواد موثر موجود در گیاه که باید از گیاه خارج شده و پس از مصرف، اثر درمانی خود را ظاهر سازد، در نظر گرفته شده است.

بدین سبب توصیه می شود در صورتی که دستور تهیه دارو در دسترس نباشد، بخصوص درمورد داروهایی که از برگ و گل های گیاهان تهیه می گردند، آن را بصورت دم کرده تهیه و استعمال نمایند.



برداشت مطالب این تاپیک از کتاب:
دائرة المعارف گیاهان دارویی به انضمام داروهای گیاهی رسمی ایران به کوشش سید هادی طهوری

ندا آریانیا / Thursday 02 June 2011


RE: اصول کلی در استفاده از داروهای گیاهی - Neda Ariania - 07-09-2019

اندازه ها و مقادیر

از آنجایی که ممکن است در هنگام تهیه داروهای گیاهی ترازوی مناسب در دسترس نباشد، می توان از وسایل زیر به عنوان واحد وزن استفاده نمود که تقریباً برابر با اوزان مورد نظر می باشند.

0.25 گرم برابر با یک چهارم قاشق مرباخوری
0.5 گرم برابر با نصف قاشق مرباخوری
1 گرم برابر با یک قاشق مرباخوری
2 گرم برابر با یک قاشق مرباخوری سر پُر
3 گرم برابر با یک قاشق غذاخوری پُر
4 گرم برابر با یک قاشق غذاخوری لب پُر
5 گرم برابر با یک قاشق غذاخوری سر پُر

در مورد اوزان کمتر از 0.25 گرم حتماً می بایستی از ترازوهای دقیق استفاده گردد و در مواردی که تنتورها یا عصاره های خاصی مورد نظر باشند، باید داروهای مورد نظر را از داروخانه تهیه نمود.


RE: اصول کلی در استفاده از داروهای گیاهی - Neda Ariania - 07-09-2019

طرز تهیه داروهای گیاهی

داروهای گیاهی به روش های متعددی تهیه و استفاده می گردند. از جمله:

دم کرده

جوشانده

خیسانده

شیرابه

پودر

ضُماد

داروهای مخصوص شست و شو

داروهای گیاهی در حمام ها


دم کرده - Neda Ariania - 07-09-2019

دم کردن، بهترین و با ارزش ترین روش تهیه داروهای گیاهی است زیرا اکثراً مهمترین مواد موثر گیاهان دارویی در اثر جوشیدن از بین می روند.

عصاره دم کرده بدین ترتیب تهیه می شود که مقدار تعیین شده از گیاه خرد شده را با یک فنجان آب جوش (حداکثر یک لیتر) مخلوط کرده و به هم می زنند. سپس روی ظرف را پوشانده و می گذارند که 15 تا 30 دقیقه دم بکشد. سپس آن را صاف می کنند.

در صورتی که بعضی از بیماران نسبت به داروی خاصی عدم تحمل نشان دهند، شایسته است که در دفعات اول مصرف، دارو فقط 6 تا 8 دقیقه دم کشیده شود. در اینصورت مطمئناً به خوبی قابل مصرف بوده و موثر می باشد.


جوشانده - Neda Ariania - 07-09-2019

اصولاً باید توجه داشت که روش جوشاندن، اغلب برای داروهایی بکار برده می شود که از ریشه، ریزم (ساقه زیر زمینی)، پوست، رزین یا دانه ها تهیه می گردند و یا هنگامی آن را به کار می برند که اطمینان داشته باشند که مواد متشکله موثر آنها در اثر حرارت از بین نمی روند و یا این مواد بوسیله آب سرد یا جوشیده از سلول گیاهی حل و خارج نمی شوند.

ضمناً توجه شود که از ظروف آهنی جهت جوشاندن گیاهان استفاده نگردد.
  • جوشانده ملایم:  برای تهیه این فرم از دارو، مقدار معینی از گیاه خرد شده را با یک چهارم لیتر آب جوش مخلوط کرده و می گذارند که کمی قل بزند. سپس آن را از اجاق دور کرده و می گذارند که چند دقیقه دم بکشد و در خاتمه آن را صاف می کنند.
  • جوشانده معمولی: برای تهیه این نوع دارو، مقدار مورد نظر از گیاه خرد شده را با یک چهارم لیتر آب سرد مخلوط کرده و می گذارند که بجوش آید. سپس آن را صاف می کنند.
  • جوشانده قوی: برای تهیه این نوع دارو، ابتدا مانند روش جوشانده معمولی مقدار معین گیاه خرد شده را با یک چهارم لیتر آب سرد مخلوط کرده و می گذارند که به جوش آید. سپس آن را از شعله دور کرده و روی ظرف را پوشانده و می گذارند که 10 دقیقه دم بکشد و در خاتمه آن را صاف می کنند.



خیسانده - Neda Ariania - 07-09-2019

  • خیسانده با آب سرد: اصولاً روش خیساندن را اغلب برای گیاهانی به کار می برند که مواد موثر آنها در اثر حرارت، زود خراب یا تبخیر می شوند.برای انجام این منظور، بر روی مقدار مورد نظر از گیاه خرد شده، مقدار یک چهارم لیتر آب سرد ریخته، درب ظرف را پوشانده و می گذارند که 6 تا 12 ساعت باقی بماند.هر چه میزان این زمان طولانی تر شود، عصاره قوی تر خواهد بود.
  • خیسانده های الکلی: این روش اغلب برای گیاهانی به کار می رود که مواد موثر آنها در آب حل نمی شوند.برای تهیه این نوع دارو، بر روی مقدار لازم از گیاه خرد شده، آن مقداری از الکل اتیلیک 60 درصد را می ریزند که تمام قسمت های گیاهی پوشیده شود. سپس در ظرف را بسته و چند روزی نگاه می دارند.برای تهیه عصاره های قوی تر از الکل خالص یا 90 درصد استفاده می شود.

* توجه: برای تهیه عصاره هایی به منظور خوراکی یا معالجه و ضد عفونی زخم ها، غرغره ها و دهان شوی ها می بایستی عصاره های تهیه شده، پیوسته با آب رقیق گردد.


شیرابه - Neda Ariania - 07-09-2019

برای تهیه شیرابه گیاهان داروئی، گیاه تازه را در هاون (خرد کننده های الکتریکی) خوب له کرده و سپس داخل یک پارچه تمیز نموده و فشار می دهند.

برای به کار بردن این نوع دارو در مصرف خوراکی، اغلب یک قاشق مرباخوری از شیرابه را در شیر یا آب حل و میل می کنند.


پودر - Neda Ariania - 07-09-2019

برای تهیه پودر، گیاه خشک شده را در هاون بصورت پودر درآورده و سپس با الک ریز، الک می کنند.

جهت کاربرد در مصرف خوراکی، مقدار مورد نظر از پودر را در یک قاشق غذاخوری شیر یا آب حل کرده و میل می کنند.

جهت مصرف خارجی، مثل سایر پودرها به قسمت مورد نظر پاشیده می شود.


ضُماد (بانداژ)، کمپرس - Neda Ariania - 07-09-2019

اصولاً ضمادها را جهت رفع کبودی و کوبیدگی، احتقان، التهاب، کشیدن چرک از دمل ها، آرام کردن خراش ها و کشیدن سموم از بدن مورد استفاده قرار می دهند و معمولاً گیاهان داروئی مورد نظر را بصورت خمیر درآورده و بطور مستقیم روی بدن قرار می دهند و یا آن را ابتدا بر روی پارچه تمیز کشیده و سپس مورد استفاده قرار می دهند.

بانداژ یا کمپرس مرطوب (نوع اول)

برای تهیه این نوع دارو - در صورتی که دستور دیگری موجود نباشد - بدین ترتیب عمل می شود که 10 گرم از گیاه خرد شده را در یک چهارم لیتر آب، بصورت چای دم می کنند. سپس آن را صاف کرده، چلانده و گرم گرم (نه داغ) بصورت کمپرس به کار می برند.البته باید بر روی این کمپرس گرم و مرطوب، یک تکه پارچه غیر قابل نفوذ و بر روی آن دستمال گرم قرار داده شود.

بانداژ یا کمپرس مرطوب (نوع دوم)

گیاه خرد شده داروئی را در یک کیسه پارچه ای کوچک قرار داده و در داخل آب جوش می گذارند. سپس آن را صاف کرده و مطابق روش اول، عمل می کنند.

کمپرس های گرم و خشک

برای تهیه این نوع دارو، گیاه خرد شده را در یک کیسه تمیز سفید قرار داده و خشک خشک حرارت داده بصورت کمپرس، روی عضو قرار می دهند.


داروهای مخصوص شستشو - Neda Ariania - 07-09-2019

برای این منطور گیاه داروئی خرد شده را بطوری که چای را درست می کنند، آماده کرده و با آن زخم ها را شستشو می دهند.